Naszą wycieczkę rozpoczynamy na Rybim Placu. To tutaj do II wojny światowej tętniła życiem tzw. żydowska dzielnica miasta Przemyśla.
Aby dokładniej poznać jej przeszłość zapraszamy do odwiedzenia gmachu głównego Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej stojącego na sąsiadującym Placu im. Berka Joselewicza.
Historię gminy żydowskiej i zamieszkanej przez żydów dzielnicy przybliża wystawa stała pt. „Czas przeszły dokonany”.
Spacer kontynuujemy ul. Serbańską do ul. Franciszkańskiej, następnie skręcamy w ulicę Asnyka i Katedralną.
Dochodzimy do Katedry Rrzymsko-Katolickiej. Tu na ścianie Katedry wmurowano tzw. tablicę grunwaldzką.
Przedstawia ona wjazd króla Władysława Jagiełły do miasta witanego przez władze miejskie. Wśród tych postaci znajduje się min. dr. Mojżesz Scheinbach. Bardzo ceniony działacz społeczny, członek rady miejskiej i fundator synagogi przy ul. Słowackiego.
Następnie kierujemy się ul. Kapitulną do skrzyżowania z ul. Tatarską.
Tutaj w niewielkiej kamieniczce pod nr 3 dwie siostry Podgórskie ukrywały w czasie okupacji hitlerowskiej 13 osób pochodzenia żydowskiego. Wszystkim udało się szczęśliwie doczekać do końca wojny.
Idąc dalej ul. księdza Popiełuszki, skręcamy w ul. biskupa Pelczara i dochodzimy nią do bramy nieistniejącego Cmentarza Żydowskiego.
Był to pierwszy w mieście cmentarz żydowski wykorzystywany do XVIII w. kiedy to z braku miejsca gmina żydowska zakupiła działkę pod nowy cmentarz przy ul. Słowackiego. Stojące na nim macewy zostały zdewastowane przez hitlerowców, którzy użyli ich do utwardzania dróg.
Dalej ul. Rakoczego dochodzimy do ul. Słowackiego i kierujemy się do synagogi Scheinbacha. Jej budowę rozpoczęto w roku 1910.W trakcie II wojny światowej Niemcy urządzili w niej stajnię. Po wojnie była siedzibą biblioteki miejskiej. Teraz powróciła do prawowitych właścicieli.
Ul. Rejtana kierujemy się w stronę dworca kolejowego. Tunelem przechodzimy na ul. Czarnieckiego i kierujemy się w ul. Kopernika. Dochodzimy do budynku Ośrodka Wychowawczego. Na fasadzie budynku znajduje się tablica na której zaznaczono obszar getta przemyskiego. Warto wejść na teren dziedzińca szkoły, tutaj na murze Zakładu Karnego znajduje się tablica upamiętniająca miejsce straceń przemyskich żydów.
Wracamy do ul. Czarnieckiego i kierujemy się w stronę Kamiennego Mostu. W okresie okupacji hitlerowskiej była to brama getta przemyskiego. Z mostu widać doskonale panoramę pustego dziś Rybnego Placu gdzie do II wojny światowej tętniła dzielnica zwana żydowskim miastem.
Spacer kończymy przy budynku głównym Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej.
Zapraszamy na zapisy i korzystanie z usług naszego przewodnika. Czas trwania trasy to około dwóch godzin.
I na zakończenie…
Warto również odwiedzić Cmentarz Żydowski przy ul. Słowackiego. Jak pokazują zdjęcia powyżej nie należy do miejsc zadbanych. My mieszkańcy Przemyśla powinniśmy się zastanowić jak często (i czy w ogóle kiedykolwiek) byliśmy zapalić światełko na tamtych grobach? Czy jest nam znana historia osób tam pochowanych? Czy kiedykolwiek przyczyniliśmy się do tego aby ten cmentarz wyglądał inaczej? Przeszłość jest obok nas, wystarczy odrobina chęci by o niej nie zapominać.