Generalnie dzisiejszy Kopiec kiedyś ze względu na swoje położenie, był miejscem, które służyło przekazywaniu sygnałów za pomocą ognia (w nocy błysków, a w dzień dymu) o zbliżających się wrogach. Kopiec zapewniał (i zapewnia do dnia dzisiejszego) niezwykle dobrą widoczność na okolicę.
Według dawnych zapisów Kopiec Tatarski kiedyś był miejscem gdzie czczono bogów słowiańskich. W Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej znajduje się kolorowa wykonana przez prof. Stanisława Jakubowskiego grafika przedstawiająca głowy Swarożyca (Swarożyńca) oraz Swaroga.
Nazwa Swaróg utworzona została od słowa ,,swarzy się ogień na ziemi pożerając co mu popadnie”. Symbolem kultu Swaroga był ogień. Ustalono, że w mitologii słowiańskiej Swaróg oznacza boga wszechświata (nieba, ziemi, ognia i wody), natomiast jego syn Swarożyc – boga słońca. Swarożycowi oddawano cześć w miejscu o kształcie trójkąta, którego wierzchołek skierowany był na wschód, z podstawą półokrągłą. Taki kształt ma właśnie przemyski Kopiec. W takiej ”świątyni” stał posąg tego boga, inne ręcznie wykonane i ozdobne wizerunki innych bogów i bogiń oraz przedmioty kultu. Składowano tam również chorągwie wojenne, które zabierano jedynie na wyprawy.
Od V do XI w. bardzo uwidoczniła się działalność misyjna na ziemiach Polskich. Po przycięciu Chrztu przez nasz kraj stopniowo zaczęto niszczyć wszystko to co uważano za „pogańskie”. Z początkiem XVII w można spotkać pierwsze owoce Przemyśla ,,chrześcijańskiego”. W miejscu kultu stoi kapliczka a Kopiec istnieje pod nazwą góry „św. Leonarda”. Poświadcza to XVI wieczna rycina pochodząca z dzieła J.Brauna „Civitates Orbis Terrarum” i przedstawiająca pierwszy widok Przemyśla właśnie z taką kapliczką w tle.
Ta sama kapliczka widnieje w tle portretu biskupa Piaseckiego oraz na obrazie Najazd Węgrów Rakoczego na Przemyśl w 1657 roku. Fresk ten znajduje się w lewej nawie kościoła Franciszkanów.
Wspomniana kapliczka była niewielką prostokątną budowlą z sygnaturką, usytuowaną na linii wschód – zachód, z wejściem od zachodu. Na ścianie północnej widoczne były też trzy otwory okienne.
Dokładnie nie wiadomo co stało się z drewnianą kapliczką. Przypuszcza się, że została spalona. W jej miejsce wybudowano mniejszą okrągłą z cegieł na zaprawie wapiennej. Była kształtu owalnego o średnicy ok. 1,58 m, z pilastrami, gzymsami, sklepiona kopułą. Usytuowano ją we wschodniej partii Kopca.
Widok tej właśnie kapliczki został uwieńczony na wielu obrazach i fotografiach. Środek – puste wnętrze kapliczki z powodzeniem mogło pomieścić figurę. Opisy z XIX wieku nie przynoszą informacji o istnieniu figurki, nie wiadomo zatem jaką świętą postać przedstawiała i w jakim stylu była wykonana.
Do końca XIX w na Kopiec odbywały się pielgrzymki z procesją w drugi dzień świąt Wielkiej Nocy. Władze austriackie jednak zakazały ich kontynuacji. Rozpoczęły się prace nad budową stanowisk artyleryjskich. W latach trwała 1880-1890 tam budowa fortyfikacji.
Budowa fortu 1880-1890
Kopiec Tatarski czasami zwany jest również ,,Kopcem Przemysława”. Nazwa ta pochodzi z okresu międzywojennego i została przyjęta dla upamiętnienia założyciela miasta Przemysława – Lestka – monarchy lechickiego.
Widok na Kopiec z roku 1937
Kapliczka została zniszczona podczas II wojny światowej.
Na powierzchni Kopca, pod niewielką warstwą ziemi, w trakcie badań w 1958 roku odsłonięto kamienno-ceglane fundamenty stanowiące pozostałość po znajdujących się tam budowlach. Nie wykluczone, że wokół wcześniejszej kapliczki znajdował się również cmentarz, o czym świadczyły szczątki ludzkie również odkryte na szczycie Kopca.
Kopiec przez długi czas był zaniedbany. Poniższe zdjęcia pokazują widok na Kopiec z lat 50-tych i 90-tych.
W odnowieniu Kopca Tatarskiego pomogły europejskie fundusze. Z dotacji uzyskanej przez miasto wzmocniono koronę i podstawę, wytyczono ścieżki piesze i rowerowe, zbudowano nowy parking, amfiteatr i wiatę piknikową, zamontowano oświetlenie.
[flagallery gid=17]
Rewaloryzację Kopca Tatarskiego i budowę Fortecznej Trasy Turystycznej współfinansowano ze środków Unii Europejskiej oraz środków krajowych w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, Poddziałanie 3.3.1 Rewitalizacja obszarów miejskich.
Dziś Kopiec stanowi bardzo cenną atrakcję turystyczną co roku odwiedzaną przez wielu turystów z kraju i za granicy. Przemyślanie natomiast cenią to miejsce ze względu na przepiękną panoramę, którą można stamtąd podziwiać. Jeżeli są Państwo zainteresowani wycieczką w tamtejsze okolice zachęcam do kontaktu z biurem.